چه کنیم ارتباط با همسالان در نوجوانی، افراطی نشود؟/ 6 پیشنهاد
از دوازده تا ۱۸ سالگی، شیب تغییرات دوران بلوغ زیاد میشود. حالا شباهت پسرتان با بزرگسالان بیشتر شده امّا هنوز باید در رفتار با او ملاحظاتی داشته باشید. تمایل بیشتر به وقت گذرانی با همسالان از ویژگیهای بارز این دوره است. گاهی ارتباط با همسالان حالت افراطی و خارج از کنترل پیدا میکند. این شش راهکار برای پیشگیری از دوستیهای افراطی به شما پیشنهاد میشود.
آنچه خواهید خواند:
1- اعتماد کنید و احترام بگذارید
2- فکرچپانی نکنید
3- متناقض نباشید
4- رازدار باشید
5- خوشمشرب باشید
6- اوقات دونفره داشته باشید
1- اعتماد کنید و احترام بگذارید
بعد از دوازده سالگی و ورود به دوران بلوغ، انگار پسرتان حرف شما را نمیشنود و «همه چیزدانیاش» از قبل هم بیشتر شده است! میخواهد اثبات کند که میفهمد و بزرگ شدهاست؛ امّا هنوز به اندازه یک بزرگسال، فهیم و قابل اعتماد نیست. با این وجود به احترام و اطمینانی که شما به او میدهید نیاز دارد. حرفش را بشنوید، به او احساس ارزشمندی بدهید و با او مشورت کنید. در این صورت برای دریافت حسّ خوب ناچار نمیشود به همسالانش ولو نامناسب، پناه ببرد. ارتباط نادرست والدین با نوجوان (تحقیرکردن، صحبت نکردن و..) حس خلائی را در فرزندتان ایجاد میکند که در ارتباط با همسالان معمولا مورد سوء استفاده قرار میگیرد.
2- زورآزمایی نکنید
غلیان هیجانات باعث میشود او از این شاخه به آن شاخه بپرد. یک روز فوتبال را دوست دارد، روز دیگر میگوید اصلاً اهل ورزش نیست. مرتّب تصمیمش را برای شغل آیندهاش عوض میکند. به ظاهرش حسّاس شده است. وارد مبارزه با پسر نوجوانتان نشوید که بخواهید اشتباهاتش را اثبات کنید، چون شکست میخورید. تلاش شما برای اثبات خوشقیافه بودن او بیفایده است. رابطه عاطفیتان را تقویت کنید. احساساتش را جدی بگیرید. او را نوازش کنید تا بتوانید به دنیای او نزدیک شوید، در فرصت مناسب به هدف بزنید و اثرگذاری کنید.
3- متناقض نباشید
یک روز به او میگویید «تو هنوز بچهای و نمیفهمی». روز دیگر او را مردی میدانید که کوچکترین اشتباهی نباید بکند. او در گذار از کودکی به بزرگسالی است. بهجای سرزنش، لجبازی، تخریب شخصیت، صبوری کنید، انشاءالله جوانی آرام و مقبول را در ۱۸ سالگی تحویل خواهید گرفت.
4- رازدار باشید
پسرتان را به این باور برسانید که رازدار او هستید. تنها در صورت نیاز، مسئلهای که با شما در میان گذاشته را با همسرتان یا مشاور مطرح کنید. گفتن درددل و مسائل نوجوان به افراد دیگر باعث سلب اعتماد او شده و احتمال مخفی کاری او را تشدید میکند. وقتی به شما اعتماد کرد، میتوانید با تکیه بر رابطه عاطفی قوی، احساسات، اخلاق و افکار او را روی ریل صحیح بیندازید.
5- خوشمشرب باشید
با او شوخی کنید. تکیهکلامهای مقبول و بامزهٔ پسرهای نوجوان را پیدا و استفاده کنید. اجازه دهید با شما شوخی کند. شوخی کردن با رعایت حرمت پدر و مادر منافات ندارد. اگر بی ادبی، بددهنی یا اشتباهی مرتکب شد، عکسالعمل آنی نشان ندهید. سکوت کنید و بعد در یک موقعیت مناسب و در خلوت به او بگویید که رفتارش پسندیده نبود.
6- اوقات دونفره داشته باشید
خوشیهای دو نفره ترتیب بدهید و اجازه دهید او تصمیم بگیرد این وقت گذرانی چگونه باشد. میتوانید پیادهروی، تماشای فیلم در منزل، رفتن به سینما، رستوران، خرید، کوهنوردی و... را به او پیشنهاد دهید. در این اوقات به اشتباهاتش گیر ندهید. نقد و نصیحت و خلاصه هر رفتاری که تنش ایجاد میکند و باعث خدشه به خاطرهٔ خوب این گردش مادر پسری میشود را کنار بگذارید. ابراز رضایت و احساس خوبتان از اینکه با او همقدم و همراه هستید، فراموش نشود.
نگارنده سرکار خانم همتی پژوهشگر کانون رشد و آموزش مربی تراز انقلاب اسلامی
بیانات استاد علیدوستی